18 Temmuz 2025'te Amerika Birleşik Devletleri'nde yürürlüğe giren GENIUS Yasası, yani 'Ulusal İnovasyona Rehberlik ve Kurma Yasası' finans dünyasında önemli bir dönüm noktası oldu. Bu yasa, dijital dünyada yeni bir para birimi olan stablecoin'leri ilk kez federal düzeyde düzenleyen bir adım olarak dikkat çekiyor.
Peki, nedir bu stablecoin'ler? Adından da anlaşılacağı gibi, 'istikrarlı dijital para' anlamına geliyor. Tıpkı Amerikan doları gibi geleneksel bir para birimine sabitlenen bu dijital varlıklar, değerini koruyarak Blockchain teknolojisinin getirdiği hız ve esnekliği birleştiriyor.
Güven ve şeffaflık ön planda
GENIUS Yasası'nın en önemli amacı, stablecoin'lerin finansal sisteme güvenli ve şeffaf bir şekilde entegre olmasını sağlamak. Bu amaçla, bazı katı kurallar getiriliyor:
Tam rezerv zorunluluğu: Stablecoin'leri çıkaran şirketler, dolaşımdaki her bir dijital para birimi için kasalarında gerçek dolar veya kısa vadeli hazine bonosu gibi güvenli varlıkları birebir karşılık olarak tutmak zorunda. Bu rezervler, spekülasyon veya borç verme gibi riskli işlemler için kullanılamaz.
Şeffaf raporlama: Şirketler, rezerv durumlarını aylık olarak herkese açık şekilde raporlamak zorunda. Böylece, stablecoin'lerin arkasındaki güvencenin ne kadar sağlam olduğunu herkes görebiliyor.
Faiz yasağı: Yasa, stablecoin sahiplerine doğrudan faiz veya herhangi bir getiri ödenmesini yasaklıyor. Bu sayede stablecoin'ler, bir yatırım aracı gibi değil, sadece ödeme ve değer transferi için bir araç olarak konumlanıyor.
Kullanıcılar için güvence
Bu yeni düzenlemeler, özellikle bireysel kullanıcılar için büyük bir koruma kalkanı oluşturuyor. Yasa sayesinde:
Bir stablecoin şirketi iflas ederse, token sahipleri şirketin rezervleri üzerinde öncelikli hak sahibi oluyor.
Şirketler, stablecoin'lerini devlet garantili veya federal sigortalı gibi yanlış ifadelerle tanıtamıyor. Bu sayede kullanıcılar, varlıklarının gerçek durumu hakkında doğru bilgiye sahip oluyor.
Bu korumalar, 2022'deki Terra Luna gibi teminatsız stablecoin'lerin çöküşüyle yaşanan kayıpların önüne geçmek için kritik bir adım olarak görülüyor.
Piyasalara etkileri ve gelecek
GENIUS Yasası'nın finansal sisteme birçok etkisi olması bekleniyor. Yasa, Circle (USDC) gibi büyük şirketler için güven oluştururken, banka ve finans teknolojisi (fintech) şirketlerinin de kendi stablecoin'lerini çıkarmalarına olanak tanıyor. Bu durum, blockchain tabanlı ödeme sistemlerinin yaygınlaşmasını hızlandırabilir ve ABD dolarının küresel ekonomideki konumunu daha da güçlendirebilir.
Ancak, yasanın bazı riskleri de bulunuyor. Özellikle yurtdışında faaliyet gösteren ve ABD yasalarına tam olarak tabi olmayan Tether (USDT) gibi şirketler, aynı sıkı kurallara uymak zorunda değil. Bu durum, piyasada farklı koruma seviyelerine sahip stablecoin'lerin bulunmasına ve rekabet dengesizliğine yol açabilir.
GENIUS Yasası, dijital finans dünyasında hem bireyler hem de kurumlar için daha güvenilir bir ortam yaratma yolunda atılmış önemli bir adım. Ancak, hızla gelişen bu alanda, düzenlemelerin piyasaya ayak uydurması ve sürekli güncellenmesi gerekecek.
